Położenie

Gmina Wiskitki położona jest w zachodniej części województwa mazowieckiego w powiecie żyrardowskim. Zajmuje powierzchnie 15094 ha.

 W 40  wsiach, które tworzą 38 sołectw, mieszka 9634 osoby. Gęstość zaludnienia wynosi 61,94 osoby/km2.

Graniczy z miastem Żyrardów oraz następującymi gminami:

-Puszcza Mariańska,

-Bolimów,

-Nowa Sucha,

-Teresin,

-Baranów,

-Jaktorów

-Radziejowice.

Przez teren Gminy przepływają następujące rzeki:

-Pisia Gągolina,

-Sucha,

-Sucha Nida

-Wierzbianka należące do prawego dorzecza rzeki Bzury.

 Dzięki bliskości największych aglomeracji w Polsce - warszawskiej i łódzkiej oraz położeniu przy drodze krajowej nr 50 stanowiącej część „Dużej obwodnicy" Warszawy  i jednocześnie fragment trasy Terespol - Poznań - Słubice oraz drodze wojewódzkiej nr 719 cechuje się dobrą dostępnością komunikacyjną. Ponadto, w południowej jej części przebiega magistralna linia kolejowa nr1 relacji Warszawa - Katowice.

Duże nadzieje i szanse rozwoju Gminy związane są z budową autostrady A-2, która przebiegać będzie przez teren Gminy, a w samych Wiskitkach znajdzie się bezkolizyjny węzeł autostrady. Również przez teren Gminy przebiegać będzie obwodnica miasta Żyrardów. Obie drogi będą ze sobą połączone bezkolizyjnym węzłem. Dzięki w/w inwestycjom zwiększy się dostępność komunikacyjna Gminy, a tym samym chęć do inwestowania na jej terenie, co wpłynie na rozwój gospodarczy i poprawę warunków życia mieszkańców. Do atutów należą także ciekawe przyrodniczo tereny położone w Bolimowskim Parku Krajobrazowym oraz dobre gleby znajdujące się w północnej części Gminy.

Historia

Gmina Wiskitki została utworzona w powiecie grodzisko-mazowieckim w dniu 1 grudnia 1972 r. Położona jest w zachodniej części województwa mazowieckiego w powiecie żyrardowskim. Pierwsza wzmianka o Wiskitkach pochodzi z 1221 r.

Nazwa „miasto Wiskitki” została użyta po raz pierwszy w 1349 r. Wiskitki prawa miejskie otrzymały w XIV w., a utraciły w XVI. Odzyskanie statusu miejskiego nastąpiło po ożywieniu gospodarczym w 1595 r. Rozkwit trwał do wojny ze Szwecją.

 Podczas „potopu szwedzkiego” i wojny północnej w latach 1700-1721 miasto zostało zniszczone. Mimo odbudowy w XVII i XVIII w. Wiskitki nie odzyskały dawnego znaczenia. W 1869 r. władze carskie na mocy ukazu pozbawiły Wiskitki praw miejskich.

Z początkiem II wojny światowej miejscowość utraciła swoją samodzielność administracyjną poprzez utworzenie Gminy Żyrardów – Wiskitki. Dzieje Wiskitek rozpoczynają się w 1221 r., w dokumentach z 1297 r. Występują pod nazwą Wyskyth. Są jednym z najstarszych miast na Mazowszu, posiadającym prawa miejskie od 1349 r. Zawiązkiem osady był dworek książąt mazowieckich wybudowany w puszczy wiskickiej nad rzeką Pisią (Radziejówką).

W Wiskitkach urzędował książę Konrad Mazowiecki wraz z rodziną, bywał również czterokrotnie król Władysław Jagiełło, który polował tu na żubry. Do wiskickiego dworu i puszczy przybywali także inni królowie polscy:

-Kazimierz Jagiellończyk,

-Jan Olbracht,

-Zygmunt August

- Stefan Batory.

 Z nieznanych bliżej przyczyn nie zdołały Wiskitki utrzymać się dłużej jako miasto i w XVI w. Utraciły prawa miejskie. Upadek Wiskitek związany jest prawdopodobnie z jakąś klęską, być może zaraza wyludniła miejscowość. Ponownie odzyskują prawa miejskie w 1595 r. W tym też roku Zygmunt III nadał miastu herb przedstawiający głowę żubra czarnego na czerwonym tle, nad głową zawieszony topór ze złotym trzonkiem, ostrzem dotykającym głowy między rogami. Głowa tura w herbie miasta symbolizowała ówczesny dla tej części Mazowsza stan, który przysporzył sławy Wiskitkom.

 Wiek XIX przynosi trzy wydarzenia o dużym znaczeniu dla losów Wiskitek. Są nimi:

 1.wybudowanie kolei warszawsko-wiedeńskiej,

2.założenie Żyrardowa,

3.wybudowanie drogi bitej Wiskitki – Żyrardów.

Lata 1918-1939 były dla Wiskitek okresem ważnych przemian. W wyniku dokonującego się od lat procesu podporządkowania się silniejszemu organizmowi miejskiemu – Żyrardowowi, Wiskitki spadły do roli ośrodka gminnego, natomiast Żyrardów przejął podstawowe funkcje administracyjne oraz lokalnego centrum rzemiosła i handlu. W 1939  r. utworzono gminę Żyrardów – Wiskitki.

Tym samym Wiskitki utraciły ostatni atrybut samodzielności prawno-administracyjnej. Jednocześnie miejscowość ta była niezbędnym uzupełnieniem dla Żyrardowa, dawała mu namiastkę ciągłości historycznej.

W latach II wojny światowej nastąpił drastyczny spadek liczby ludności, gdyż po wojnie Wiskitki liczyły zaledwie ok. 50% stanu przedwojennego. W miasteczku zamarł handel i rzemiosło. Zgodnie z nowym podziałem administracyjnym, z dniem 1 stycznia 1973 r. Wiskitki stały się siedzibą Urzędu Gminy, obejmującego swym zasięgiem także Guzów, Franciszków i Miedniewice.

 Gmina Wiskitki jako samodzielna jednostka administracyjna została utworzona w powiecie grodzisko-mazowieckim uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie Nr XX/93/72 z dnia 1 grudnia 1972 r. W 1975 r. miejscowość znalazła się w województwie skierniewickim. Rok później, podczas poświęcenia kaplicy Łubieńskich i Sobańskich gościł tu kardynał Stefan Wyszyński. Na terenie gminy Wiskitki znajdują się liczne zabytki.

Do najciekawszych należą kościół parafialny pod wezwaniem Wszystkich Świętych i św. Stanisława w Wiskitkach, którego historia sięga 1572 lub 1585 r. Następnie na uwagę zasługuje zespół klasztorny i kościół w Miedniewicach pochodzący z l. 1737-1748, z cudownym obrazem Świętej Rodziny, zespół Pałacowy w Guzowie (1831-1889) oraz park krajobrazowy z końca XIX w. Pierwszy pisany dokument na temat Guzowa pochodzi z 1398 r. Miejscowość powstała z inicjatywy ówczesnego właściciela Guzowa, hrabiego Henryka Łubieńskiego. W tutejszym dworze urodził się przyrodni brat jego ojca, Feliksa Łubińskiego, znany kompozytor i pianista, Michał Kleofas Ogiński.

W 1462 r. Guzów stał się królewszczyzną. Niezwykle okazały pałac, wybudowany przez starostę guzowskiego Andrzeja Ogińskiego w 1783 r., został przekształcony z dworu, gdy właścicielem dóbr był hrabia Feliks Sobański.

 W 1797 r. Feliks Łubieński na zasadzie wymiany wszedł w posiadanie dóbr guzowskich, zaś w 1829 r. Henryk Łubieński wybudował w Guzowie cukrownię. W 1895 r. powstała malownicza, okazała budowla inspirowana architekturą modnego wówczas francuskiego renesansu. W tym samym roku poświęcono także kaplicę pałacową pw. św Feliksa. Park krajobrazowy zaprojektowany został przez Waleriana Kronenberga i Franciszka Szaniora. Na tyłach kaplicy znajduje się mogiła żołnierska z czasu I wojny światowej, powstała w 1915 r. Parafie św. Feliksa erygowano w 1984 r.

Źródło: www.wiskitki.pl